SELMA RIZA Sorbonne Üniversitesi’nde okuyan ilk Türk kadını idi.
Selma Rıza 31 Mart 1909 Şeriatçı ayaklanmasında öldürülmek istenmişti.
Ne yapmıştı bu kadın? Şeriatçılara göre suçu büyüktü!
Selma Rıza Osmanlı döneminin ilk kadın hakları savunucusu idi. Osmanlı döneminde kadınların eğitimini savunan ilk kadınlardan biri idi.
Osmanlı döneminin ilk Türk kadın yazarıydı. 1897’de “Uhuvvet” (Kardeşlik) adlı Osmanlı’da kadın haklarını savunan ilk romanı yazdı,
Osmanlı döneminin ilk Türk kadın gazetecisi idi.
İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin tek kadın üyesi idi.
Hilal-i Ahmer Cemiyeti’nin (günümüzdeki Kızılay) genel sekreteri olarak görev yapmıştı.
Selma Rıza, II. Meşrutiyet’in ilanından sonra Osmanlı’da eğitim alanında reformlara yön verilmeye başlandığında Maarif Nezareti’nde görev aldı. Burada özellikle kızların eğitimiyle ilgili çalışmalara katıldı.
1911 yılında Osmanlı’daki ilk resmi kız lisesinin açılmasına düşünce olarak katkıda bulundu.
Selma Rıza Hayatı boyunca Cumhuriyet Devrimlerinin yılmaz savunucusu oldu.
5 Şubat 1872’de İstanbul’da doğdu, 5 Ekim 1931 tarihinde İstanbul’da vefat etti.
31 Mart Ayaklanması, 13 Nisan 1909 tarihinde (Rumi takvime göre 31 Mart 1325) İstanbul’da gerçekleşmişti. Bu ayaklanma, II. Meşrutiyet’in ilanından sonra meydana gelen ilk büyük gerici (irticai) ayaklanmadır. Dönemin Osmanlı padişahı II. Abdülhamid tahtta bulunuyordu. Olay, Meşrutiyet karşıtı askerlerin ve bazı dinî grupların meclis ve hükümete karşı ayaklanmasıyla başladı.
Ayaklanmayı bastırmak için Selanik’ten yola çıkan ve Mustafa Kemal ile Mahmut Şevket Paşa gibi isimlerin de yer aldığı Hareket Ordusu, birkaç gün içinde İstanbul’a girerek düzeni sağladı.
Bu olayın sonucunda II. Abdülhamid tahttan indirildi ve yerine kardeşi V. Mehmet (Mehmet Reşat) geçirildi.
Tek çiçekle bahar olmaz!
Tek çiçek açmayınca da bahar gelmez!
Selma Rıza baharı getiren ilk kadınlardan biri idi.
Saygı, sevgi ve şükranla anıyorum.
Ruhu şad, devri daim olsun!
Bochum, 5 Mart 2025, Kemal Yalçın
Kaynak:
SELMA RIZA, Yazan: Dilara Çelik, Selanik Yayınevi