Mevlana Yılı’nın son günlerindeyiz. Kurban Bayramı, Noel Bayramı ve yılbaşının ard ardına kutlandığı bir zamandayız. Bayram hazırlıkları çoktan yapıldı. Okullar, sokaklar, evler, işyerleri çoktan süslendi. İlkokullarda „Weihnacht“ şarkıları söylendi. Sınıflara „Demreli Nikolaus“ geldi, hediyeler dağıttı.
Müslümanlar Kurban Bayramı vecibelerini yerine getirmeye çalıştılar.
Dini bayramlar karşılıklı sevgi, saygı ve barış kültürüyle güzelleşiyor. Dinler arasındaki barışçı ilişkiler, farklı inançlardaki inasanlar arasındaki dostluk ilişkileri böyle günlerde canlanıyor.
Dünya her dinden, her renkten insanlara yetecek kadar büyük. Mutluluklar ve güzellikler sınırsız. Yeter ki gönlümüz geniş, kalbimiz temiz olsun!
Bir ülkede ne kadar çok çeşitli din, dil, ırk, kültür varsa, bir ülkede barış ve huzur varsa; o ülke o kadar zengin olur. Tek meyve ile bahçe olmaz. Türkler, göçmenler, yabancılar, Müslümanlar, Budistler, Museviler vb. Almanya için bir zenginliktir.
*
Felsefede yüzde yüz doğru ya da yanlış yoktur. Hayat daima çok yönlü ve çok renklidir. Bilgi de böyledir. Bilgilerimizin doğruluğu yada yanlışlığı bu gün sahip olduğumuz bilgi birikimlerine göre değişebilir. İnsanlık bir zamanlar dünyayı tepsi biçiminde tasavvur etmişti. Binlerce yıl insanlar, bilim adamları güneşin dünya etrafında döndüğünü, evrenin merkezinin dünya, dünyanın merkezinin de Kudüs olduğuna yüzde yüz kesin bir doğruluk olarak kabul ediyordu.
„Hayır! Dünya yuvarlaktır. Dünya kendi etrafında ve güneş etrafında döner. Evrenin merkezi dünya değildir!“ diyen bilim adamları Engizisyon mahkemelerinde yargılanıp cezalandırılmışlardı.
Şimdi, „Güneş dünya etrafında döner!“ diyenlere ilkokul çocukları bile güler.
Bilim tarihinde böyle yanılgılar çoktur. Bilimin ve bilginin gelişmesi, içindeki yanlışları, yanılgıları ayıklaya ayıklaya olur.
Elli yıl sonra, yüz yıl, bin yıl sonra insanlar bakalım bugünün insanlarının yani bizlerin nelerine gülecekler? Bakalım bugün yüzde yüz mutlak doğru olarak kabul edilen bilgiler ne zaman çocukların bile güldüğü yanılgılar, yanlışlar haline gelecek?
Kıssadan hisse! Birbirimize karşı, farklılıklara karşı daha hoşgörülü, daha saygılı olalım! Gelecekteki insanları kendimize daha fazla güldürmeyelim!
*
Doğadaki ve toplumdaki olaylar olumlu ve olumsuz özellikleri, birbirine zıt güçleri, biribirine ters gelişmeleri içinde taşır. Yarısına kadar su dolu bir bardağı, kimisi „yarısına kadar dolu!“, kimisi „yarısına kadar boş!“ olarak görür.
Ben bardağı yarısına kadar dolu görenlerdenim. Hayata umutlu ve iyimser bakıyorum. Bu boş bir umut ya da kuru bir hayal değil. Bence hayatın gerçekliği böyle. Bugün size bana göre umutlu, güzel gelişmelerden söz etmek istiyorum.
*
Almanya’da eğitim denilince aklımıza hemen yabancılar, yabancılar denilince de Türkler geliyor. Yabancı öğrencilerin, özellikle de Türk çocuklarının başarısızlıkları, şiddet eğilimi göstermeleri, okullarda problem yaratmalarından konuşuluyor. Bu konuşmalardan, gözlemlerden kalkarak tek yönlü olumsuz sonuçlara varılıyor. Bu tür yorumlamalar ve değerlendirmeler Türkler arasında çok yaygın. Bazıları Almanya’da yetişen gençlere „Kaybedilmiş nesil!“ damgasını vuruyor. Kimileri „Bunlar adam olmaz!“ deyip olumsuz genellemeler yapıyor. Kısacası kimi insanlar tek tek ağaçlara bakarken ormanı gözden kaybediyor.
Almanya’da 2006-2007 ders yılında ilk ve orta öğretim alanında toplam on milyon dolayında öğrenci eğitim görüyordu. Bunun bir milyon kadarı göçmen aile çocuklarıdır. Bunların da yarısı, yani beş yüz bin kadarı Türkiye kökenli ailelerin çocuklarıdır.
NRW Eyaleti’ndeki toplam öğrenci sayısı 2,5 milyon kadardır. Bunların 360 bin kadarı yabancı, yabancıların da 178 bini Türktür. Türk çocuklarından 25 bin kadarı „Sonderschule“ denilen öğrenme yada bedensel engelli öğrencilerin gittiği okullara gitmektedir. Bu sayı Almanlara göre yüksektir. Ciddi bir eğitim sorunudur.
Ama 16.005 gencimiz „Gymnasium“a, 22 243 öğrencimiz „Gesamtschule“ye devam etmektedir. „Gymnasium“a ve „Gesamtschule“ye giden gençlerimizin oranı tüm yabancı gençler ortalamasının üstündedir.
35 000 dolayındaki gencimiz üniversite ve yüksek okullara devam etmektedir.
Kendi alanlarında öne çıkan, yetenekli öğrencilerimizin sayıları giderek artmaktadır.
Bilimsel çalışmalar zaman içinde gelenek ve eğilim haline gelir. Almanya’da bilim geleneği, Rönesans ve Reform hareketlerinden, Aydınlanma sürecinden sonra gelen dört yüz yıllık bir dönemde oluşmuştur. Osmanlı’dan bu yana Türk toplumu ne Rönesans, ne Reform, ne de Aydınlanma hareketlerini yaşamadı. Almanya’ya geleli daha elli yıl olmadı. 1960’lar sonrası çoğumuz kara sabanı bırakıp akar bandların başına geçmiştik. Bu kadar kısa bir sürede Alman toplum hayatına, bilim ve kültür dünyasına uyumda zorlandık. Ama uyumsuzluğun bataklığına saplanmadık. Çocuklarımızın % 20 kadarı eğitim sorunları yaşamakta, başarısız olmaktadır. Ama %80 kadarı yani çoğunluğu okullarını bitirmekte, meslek sahibi olmakta, birçok gencimiz okul hayatını başarıyla tamamlamaktadır.
Bu nedenle Almanya’daki gençlerimiz kazanılmış gençler olacaktır. Onlar bizim umudumuz ve geleceğimizdir.
*
2007 yılı, dünyada “Mevlana yılı” olarak çeşitli etkinliklerle kutlandı. Bu da bir güzellik ve umutlu bir olaydı.
Mevlana Celaleddin-i Rumi, 1207 yılında şimdiki Afganistan sınırları içindeki Belh şehrinde doğmuştu. Ailesi 1218’de, Moğol akınları yüzünden Belh’ten ayrıldı. İran, Irak üzerinden geçerek on yıllık bir yolculuktan sonra Konya’ya gelip yerleşti. Mevlana Konya’ya geldiğinde 21 yaşındaydı. Hayatının sonuna kadar Konya’da yaşadı. 1273 yılında Konya’da vefat etti. Mezarı Konya’dadır.
Mevlana’nın anadili ve yazı dili Farsça idi. Türkçe eser yazmadı. Buna rağmen Anadolu insanı onu kendisinin bir parçası, Anadolu kültür dünyasının temellerinden biri olarak kabul etti. Dili Farsça olan Mevlana Anadolu için bir zenginliktir.
Mevlana’nın yedi öğüdü ve bir şiiri Mevlana yılından aklımızda kalsın:
* Cömertlik ve yardım etmede akarsu gibi ol!
* Şefkat ve merhamette güneş gibi ol!
* Başkalarının kusurunu örtmede gece gibi ol!
* Hiddet ve asabiyette ölü gibi ol!
* Tevazu ve alçak gönüllülükte toprak gibi ol!
* Hoşgörülülükte deniz gibi ol!
* Ya olduğun gibi görün, ya göründüğün gibi ol!
Yeniliğe Doğru
Her gün bir yerden göçmek ne iyi.
Her gün bir yere konmak ne güzel.
Bulanmadan, donmadan akmak ne hoş.
Dünle beraber gitti, cancağzım
Ne kadar söz varsa düne ait.
Şimdi yeni şeyler söylemek lazım.
(Türkçeleştiren: A. Kadir)
*
Bu yazıyı ikinci bayram günü okuyacaksınız. Hepinizin bayramını kutluyor, sağlıklı, huzurlu, neşeli, sevgi ve sevinç dolu günler diliyorum. Aynı duygularla tüm Hıristiyanların Noel Bayramlarını da kutluyorum. Barış, sevgi, kardeşlik ve mutluluk içinde geçen Noel günleri diliyorum. Ayrıca hepinize sağlıklı, umutlu, başarılı bir yeni yıl diliyorum.
Bochum, 16 Aralık 2007 Kemal Yalçın